Nederlanders herkennen online oplichting niet (maar denken van wel)

In dit artikel:

Uit onderzoek van Verian in opdracht van de Nederlandse Rijksoverheid blijkt dat het merendeel van de Nederlanders online oplichting niet consistent herkent. 94% geeft aan dat ze niet altijd kunnen vaststellen of een bericht betrouwbaar is; slechts 6% zegt dat wél iedere keer te kunnen. Tegelijkertijd denkt de helft van de respondenten ten onrechte dat ze goed of heel goed zijn in het herkennen van scams, waardoor ongeveer 42% zichzelf duidelijk overschat — een uitkomst die cybercriminelen in de kaart speelt.

Jongeren (onder 34) blijken het vaakst te overschatten en klikken ook vaker op malafide links dan 55-plussers, terwijl zij juist vaker zeggen goed te zijn in het herkennen van oplichting. Minister van Justitie en Veiligheid Foort van Oosten waarschuwt dat het onderscheid tussen echt en nep steeds kleiner wordt: “Doordat het verschil tussen echt en níet echt zo klein is en veel mensen zichzelf overschatten, lopen we meer risico…”.

Het onderzoek maakte deel uit van de campagne “Laat je niet interneppen” (lopend sinds 2023). Deelnemers kregen realistische e-mails, sms’jes, WhatsApp-berichten en socialmediaposts te zien; de helft echte voorbeelden, de andere helft nagemaakte berichten ontwikkeld met hackersstichting DIVD. Conclusie: overmoed en verfijnde namaak maken iedereen kwetsbaar, wat blijvende voorlichting en voorzichtigheid noodzakelijk maakt.